Падарожжа на ровары па Віцебшчыне

Восеньскае пяцідзённае падарожжа на ровары па малалюдных кутках Віцебскай вобласці. Ад Оршы да Полацка праз лясы, азёры і закінутыя вёскі. Начлегі на прыродзе, атмасфера беларускай глыбінкі.

Першы дзень майго падарожжа на ровары пачаўся з таго, што я дабраўся да горада Орша на электрычцы. Пасля таго, як выйшаў на станцыі, я адразу ж сеў на веласіпед і пачаў сваё падарожжа. Мой шлях вёў у бок мястэчка Дабрамыслі. Туды я ехаў па пустой добрай дарозе праз лясы і палі.

Па дарозе, каля сяла Бабінавічы, я адшукаў старыя габрэйскія могілкі, якія былі заросшыя хмызняком. Патраціўшы нейкі час на пошук, я знайшоў старыя магільныя камяні.

Прыбыўшы ў Дабрамыслі, я накіраваўся да крыніцы, каб набраць свежай вады і зрабіць некалькі фотаздымкаў. Пасля, на выездзе з пасёлка, я спыніўся каля маляўнічага вадаёма, дзе арганізаваў невялікі абед. Атрымліваючы асалоду ад прыроды і смачнай ежы, я назіраў за наваколлем. Пасля абеду, я працягнуў сваё падарожжа.

Калі я прыехаў у Лёзна, то накіраваўся да вядомай крыніцы. Тут я набраў вады, а затым паехаў па галоўнай гарадской вуліцы, дзе ўбачыў помнік Марку Шагалу, вядомаму мастаку, які правёў у гэтым горадзе сваё дзяцінства ды юнацтва. Адчуваючы стомленасць ад доўгай паездкі, я зайшоў ва ўтульнае кафэ, дзе выпіў гарачай гарбаты, сагрэўся і аднавіў сілы.

Цікавым месцам, якое я знайшоў на выездзе з горада, былі руіны старой гідраэлектрастанцыі. Шум падаючай вады ракі Мошна надавалі асаблівую атмасферу. Нечакана для сябе, праязджаючы па закутках ўскраіны горада, я знайшоў нячыйныя яблыкі, якія аказаліся смачнымі і сакавітымі.

Улічваючы, што на двары было 6 кастрычніка і дні станавіліся карацейшымі, я зразумеў, што да 7 вечара мне трэба знайсці месца для начлегу. Гэта дазволіць пазбегнуць пошукаў пры поўнай цемры.

Аднак, калі пачало імкліва цямнець і дробны дождж пачаў накрапваць, мне прыйшлося актыўна шукаць прыдатнае месца для намёта. У поўнай цемры, асвятляючы шлях налобным ліхтарыкам, я змог устанавіць палатку ў полі на побач з вёскай. Я залез у цёплы спальнік і пад шум кропель дажджу хутка заснуў.

Другі дзень

Другі дзень майго падарожжа пачаўся з пахмурнай і ветранай раніцы. Я прачнуўся і ўбачыў, што мой намёт знаходзіцца недалёка ад ветрака, ад якога даносіўся шум. Сабраўшы намёт ды ўсе рэчы, я накіраваўся ў дарогу. Праз некаторы час я ўбачыў аўтобусны прыпынак й вырашыў зрабіць невялікі прывал, каб прыгатаваць сабе каву. Дыхаючы свежым ранішнім восеньскім паветрам і атрымліваючы асалоду ад навакольнай цішыні, а таксама адсутнасці аўтамабіляў на дарозе, я пагружаўся ў хараство восені. Пасля адпачынку я працягнуў сваю вандроўку, праз некаторы час мой маршрут згарнуў з асфальтавай дарогі й пачалася грунтоўка. Неўзабаве я пакінуў Лёзненскі раён, удучы па палявых дарогах ўжо па Віцебскім раёне. Я праязджаў праз маленькія вёскі, дзе панавала восеньская атмасфера. Дзьмуў лёгкі халаднаваты вецер. На небе віселі густыя шэрыя хмары, ствараючы асаблівы меланхалічны настрой.

Даехаўшы да мястэчка Сураж, я зайшоў у краму, каб закупіцца прадуктамі. Трохі перакусіўшы булачкай ды ёгуртам, я накіраваўся да паромнай пераправы цераз раку Заходняя Дзвіна. Аднак паром быў зламаны, але мне пашчасціла - на яго замену быў пастаўлены рачны катэр. Я загрузіў свой ровар на яго і ўдала пераправіўся на іншы бераг.

Далей мне трэба было праехаць праз дзікія месцы. Вёсак на шляху было нямнога, а тыя нешматлікія селішчы, якія я сустракаў, здаваліся амаль закінутымі. Я ехаў па грунтовай дарозе, акружанай лясамі.

Прыбыўшы ў сяло Селезні, я агледзеўся і ўбачыў шыкоўны від на возера Цёста. Уражаны гэтым цудоўным месцам, я працягнуў свой шлях.

У адзін момант дарога знікла, ператварыўшыся ў ледзь бачную зарослую сцежку. Пасля таго як я перайшоў цераз ручай, то апынуўся перад помнікам партызанам “Гаспадар лесу”, які стаяў пасярод ляснога гушчару. Месцы былі па-сапраўднаму дзікімі і бязлюднымі, і, прызнацца, часам мне было страшнавата. Я праехаў праз драўляны мост цераз раку Аўсянка і працягваў сваё падарожжа.

Нарэшце я дабраўся да невялікага сяла Забарок, якое знаходзілася пасярод лесу. Тут я знайшоў крыніцу на беразе ракі. Месца было такое ціхае і прыемнае, што хацелася затрымацца там даўжэй. Аднак ужо пачало цямнець, і я быў змушаны працягваць свой шлях, каб знайсці месца для ўсталёўкі намёта. У выніку, я паставіў свой намёт на высокім беразе возера Мядзесна і вячэраў ужо ў поўнай цемры.

Трэці дзень

Ноч прайшла спакойна, нягледзячы на мае невялікія асцярогі з-за магчымай сустрэчы з мядзведзем у гэтых месцах. Аднак раніцай надвор’е парадавала мяне, і перада мной адкрыўся выдатны восеньскі пейзаж з відам на возера Мядзесна. Не марнуючы часу, я заняўся рознымі дробнымі справамі ў сваім лагеры, прыгатаваў гарбату і сабраў палатку. Неўзабаве я зноў рушыў у дарогу.

Неба было ясным, і я хутка дасягнуў вёскі Вярэчча. Спадзяваўся знайсці тут краму, але аказалася, што яна ўжо даўно закрытая. Праязджаючы па галоўнай вуліцы, я мілаваўся яркім жоўтым лісцем на дрэвах. Потым я накіраваўся ў бок горада Гарадок. Дарога была няпростай, бо я праязджаў па грунтоўцы і супраціўляўся сустрэчнаму ветру. Я крыху стаміўся і вырашыў зрабіць невялікі прыпынак каля амаль пустой вёскі Прывалы, дзе сустрэў двох мясцовых жыхароў, якія чакалі аўталаўку. Затым крыху адхіліўся ад галоўнай дарогі, каб паглядзець на драўляны пешаходны мост праз рэчку Аўсянка.

Праехаўшы каля 30 кіламетраў па грунтавай дарозе, да сярэдзіны дня я дасягнуў Гарадка. Праехаў праз увесь горад у пошуках кавярні ці сталовай, але так і не здолеў гэтага зрабіць. У выніку закупіўся прадуктамі на вечар у магазіне і зноў адправіўся ў дарогу. Выехаўшы з горада, я знайшоў зацішнае месца, дзе схаваўся ад ветру каб паабедаць.

Чым далей я з’яжджаў ад горада, тым менш сустракаў машын на дарозе, і тым менш сустракаў людзей вакол. На шчасце, дарогі былі ў добрым стане, і пад вечар вецер супакоіўся. Праехаўшы 30 кіламетраў ад горада, я дабраўся да сяла Пралетарск. Тут скончыўся асфальт, і мяне чакала падарожжа ў дзікую мясцовасць - у краі лясоў і азёр.

Я праязджаў праз утульныя маленькія вёсачкі, упрыгожаныя жоўтай лістотай. У вёсцы Кавалі я звярнуў увагу на калодзеж, выкананы ў выглядзе жураўля. Тут я папоўніў запасы вады і працягнуў свой шлях. Чым далей я ехаў, тым горшай рабілася дарога. Па дарозе я праязджаў некалькі паселішчаў, некаторыя ўяўлялі сабой шыкоўныя асабнякі ў глушы, ідэальнае месца каб схавацца ад цывілізацыі.

Пачало імкліва цямнець, і я вырашыў працягваць ехаць без адпачынку, каб паспець да вызначанага месца. Дарога была пясчаная, але на маё шчасце пясок быў вільготны, і я лёгка рухаўся па ім. Часам у нізінах сустракаліся вялікія лужыны з невялікай колькасцю бруду, і мне даводзілася акуратна праязджаць праз іх на хуткасці. Было вядома, што ў гэтых мясцінах водзяцца мядзведзі. Улічваючы наступленне змяркання, я з асцярогай чакаў сустрэчы з гэтым зверам і час адчасу гучна крычаў, каб папярэдзіць аб сваёй прысутнасці.

Прыбыўшы на возера Глыбокае амаль у поўнай цемры, мне прыйшлося ўсталёўваць намёт з дапамогай ліхтара. На беразе возера ўжо знаходзілася дарослая сямейная пара, і я пазнаёміўся з імі. Яны ласкава дазволілі мне скарыстацца іх вогнішчам, каб падагрэць ежу. З надыходам ночы вецер раптам узмацніўся, і я засынаў пад шум намёта, што не дадавала камфорту. Да таго ж, пасярод ночы пачаўся дождж.

Чацвёрты дзень

Я прачнуўся а 8-й гадзіне раніцы. Надвор’е было пахмурным, але цёплым. Пасля начнога дажджу паветра было насычана вільгаццю. Было бачна, як нізка плывучыя аблокі на процілеглым беразе возера дакраналіся верхавін дрэў. Я з радасцю выбраўся з палаткі і пачаў рабіць фотаздымкі, каб захаваць на памяць дзівосную прыгажосць прыроды.

Мае суседзі па кемпінгу ўжо паспелі сабраць свой лагер і рыхтаваліся пакінуць яго на машыне. Перад ад’ездам яны ласкава пачаставалі мяне гарачай гарбатай і бутэрбродамі. Я нацешыўся сняданкам і прыступіў да збору намёта і рэчаў. Тым часам я думаў якія прыгоды падорыць мне новы дзень.

Я выехаў на сваім загружаным ровары са стаянкі і адправіўся па лясной пясчанай дарозе ў вёску Вялікае Сітна. Прыбыўшы ў сяло, я заўважыў яблыню поўную саспелых пладоў. Побач на выпасе гуляў белы конь. Я сарваў з дрэва некалькі саспелых яблыкаў і пачаставаў каня. Конь аказаўся вельмі таварыскім і мне хацелася застацца з ім даўжэй, але трэба было ехаць.

Я рухаўся па грунтовай лясной дарозе, якая праходзіла праз бязкрайнія лясы. Гэты шлях вёў мяне ў пасёлак Дрэтунь. Надвор’е было па-асенняму прыемным, але часам вецер прыносіў аблокі, якія выпадалі кароткачасовым дажджом. Прыбыўшы ў пасёлак, я праехаўся па яго вулачках, з намерам знайсці нешта цікавае. Як звычайна, я зазірнуў на чыгуначную станцыю, каб зрабіць некалькі здымкаў, а затым працягнуў свой шлях па добрай асфальтаванай дарозе ў напрамку Полацка.

У мяне быў план убачыць адну з схаваных у лесе мясцовых славутасцяў - культавую крыніцу “Дзявочы калодзеж”. З гэтай крыніцай звязана дзіўная легенда. Адну з легендаў аб стварэнні гэтай крыніца Ян Баршчэўскі апісаў у сваім творы. Урывак з балады “Дзявочая крыніца”:

Калі ж за лесам сонца ўжо зойдзе
Зорак раз’ясняцца вочы,
Хлопца з дзяўчынай уночы.
Ён уздыхае ў ціхім змярцвенні,
Лье яна слёзы, нібы струмені.
Тое бывала гадоў ці мала
Больш не вяртаюцца цені.
Дух яго ў гэнай бярозе стала,
Душа яе ў тым струмені.
Крыніца й сёння ціха журкоча,
А люд тутэйшы заве дзявочай.

Бліжэй да вечара я дабраўся да Полацка. У маіх планах было засяліцца ў гатэль, што мне і ўдалося зрабіць. Затым я адправіўся ў цэнтральную частку горада, каб набыць прадукты на вячэру. Наступную частку вечара я проста адпачываў пасля ўсіх маіх прыгод. Дзень выдаўся цікавым. Перыядычныя кароткія дажджы і прыгожае паўночнае неба на працягу ўсяго сённяшняга маршруту стваралі асаблівую атмасферу восеньскага падарожжа.

Пяты дзень.

На пяты дзень майго падарожжа, я планаваў вяртанне дадому. Мой цягнік адпраўляўся ў сярэдзіне дня, што пакідала мне дастаткова часу для агляду горада.

Пакінуўшы гатэль, я накіраваўся да Спаса-Ефрасіннеўскага манастыра. Затым я наведаў царкоўную кавярню, каб паснедаць. Пасля сняданку, я вырашыў праехацца на ровары па горадзе. Мой маршрут праходзіў праз гарадскі парк і скончыўся ля Сафійскага сабора на беразе Заходняй Дзвіны. Адмысловай прыгодай быў пераход па высокім пешаходным мосце праз раку Палата.

Да дзвюх гадзін дня я прыбыў на чыгуначную станцыю, набыў білет і разам з веласіпедам загрузіўся ў дызель-цягнік. Мой далейшы маршрут меркаваў перасадку ў горадзе Маладзечна, адкуль я планаваў дабрацца да Мінска на электрычцы.

Праехаўшы гэты маршрут, я адчуў усё хараство падарожжа на ровары па малавядомых месцах. Дзікія мясціны паўночнага ўсходу Беларусі сапраўды могуць здзівіць сваімі бязмежнымі лясамі і шматлікімі азёрамі. Нягледзячы на пэўныя цяжкасці - дождж, бруд, стомленасць, - кожны пераадолены кіламетр прыносіў шмат эмоцый.

Гэта велападарожжа падарыла мне магчымасць глыбока акунуцца ў атмасферу восеньскай беларускай правінцыі. Прыгажосць пейзажаў, цішыня і спакой - незабыўныя ўражанні. А прыгодніцкі дух маршруту дадаў вастрыні пачуццяў.

Я набыў бясцэнны вопыт падарожжаў у халодную пару года і абмежаванага светлавога дня - гэта дало мне ўпэўненасць у сваіх сілах. Цяпер я мару аб новых веласіпедных маршрутах па нязведаных кутках роднай краіны.

Думаю, мой аповед натхніць і вас адправіцца ў займальную вандроўку, каб адчуць смак сапраўдных прыгод.